Onkotik basınç arttığında vücutta ne değişiklik olur?

Kan damarlarındaki proteinlerin oluşturduğu osmotik güç olan onkotik basıncın yükselmesi, vücutta bir dizi fizyolojik değişikliği tetikler. Damar içi sıvı dengesinden kan basıncına kadar pek çok sistemi etkileyen bu durum, klinik açıdan dikkatle izlenmesi gereken bir parametredir.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Onkotik Basınç Nedir?

Onkotik basınç (aynı zamanda kolloid osmotik basınç olarak da bilinir), kanda bulunan proteinlerin (özellikle albümin) oluşturduğu osmotik basınçtır. Bu basınç, kan damarları içinde suyu tutarak damar içi ve damar dışı (interstisyel) sıvı dengesini sağlamaya yardımcı olur. Onkotik basınç arttığında, vücutta çeşitli değişiklikler meydana gelir.

Onkotik Basınç Artışının Nedenleri

Kan proteinlerinde (özellikle albümin) artış
Dehidrasyon (vücuttan aşırı sıvı kaybı)
Bazı ilaçların kullanımı
Böbrek veya karaciğer hastalıklarına bağlı durumlar (nadir)

Onkotik Basınç Arttığında Vücutta Görülen Değişiklikler

Damar içi sıvı hacminde artış: Yüksek onkotik basınç, kan damarlarında daha fazla su tutulmasına neden olur. Bu durum, damar içi hacmin artmasına yol açar.
Doku aralığından (interstisyel alan) sıvının damar içine çekilmesi: Artan onkotik basınç, dokular arasındaki sıvıyı kan damarlarına doğru çeker. Bu, ödem (şişlik) oluşumunu azaltabilir veya önleyebilir.
Kan basıncında yükselme: Damar içi sıvı hacminin artması, kan basıncının (özellikle arteriyel basınç) yükselmesine neden olabilir.
Böbreklerden sıvı atılımında artış: Artan damar içi hacim, böbreklerde filtrasyonu etkileyerek idrar üretiminin artmasına yol açabilir. Bu, vücudun fazla sıvıyı uzaklaştırmak için bir mekanizmasıdır.
Hematokrit değerinde düşüş: Damar içi sıvı artışı, kanın sıvı kısmının (plazma) artmasına bağlı olarak hematokrit (kırmızı kan hücrelerinin oranı) değerinde geçici bir düşüşe neden olabilir.

Klinik Etkiler ve Önemli Noktalar

Onkotik basınç artışı, genellikle dehidrasyon gibi durumlarda görülür ve vücudun sıvı dengesini korumaya yönelik bir yanıt olarak değerlendirilebilir. Ancak, uzun süreli veya aşırı artışlar, hipertansiyon veya böbrek yükünde artış gibi sorunlara yol açabilir. Tedavi, altta yatan nedenin (örneğin, dehidrasyonun giderilmesi) düzeltilmesini içerir. Onkotik basınç düşüklüğü (hipoalbüminemi gibi) daha yaygın görülse de, artışı da dikkatle izlenmelidir.

Sonuç

Onkotik basınç artışı, vücuttaki sıvı dağılımını etkileyerek damar içi hacim artışı, kan basıncı yükselmesi ve doku sıvısında azalma gibi değişikliklere neden olur. Bu durum, sıvı dengesi bozukluklarının yönetiminde önemli bir faktördür ve uygun tıbbi müdahale gerektirebilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap