Sıvı basıncı nedir ve nasıl ölçülür?

Sıvı basıncı, bir sıvının temas ettiği yüzeylere uyguladığı birim alan başına düşen kuvvettir. Sıvıların akışkan yapısı nedeniyle, basınç her yöne eşit şekilde iletilir ve bu durum Pascal Prensibi olarak bilinir. Sıvı basıncı, genellikle derinlikle artar çünkü üstteki sıvı sütununun ağırlığı alttaki noktalara daha fazla kuvvet uygular. Basınç ayrıca sıvının yoğunluğuna ve yer çekimi ivmesine de bağlıdır. Formülle ifade edilirse: P = ρ g h, burada P basınç, ρ sıvının yoğunluğu, g yer çekimi ivmesi ve h derinliktir. Bu, sıvı basıncının sıvının cinsine ve derinliğine bağlı olduğunu, kabın şeklinden bağımsız olduğunu gösterir.

Sıvı basıncını ölçmek için çeşitli yöntemler ve cihazlar kullanılır. İşte yaygın ölçüm teknikleri:

• Manometre: Bir U borusu içindeki sıvı seviyeleri arasındaki farkı kullanarak basıncı ölçer. Genellikle gaz basıncını veya sıvı sistemlerindeki basınç farklarını belirlemek için kullanılır.
• Barometre: Atmosfer basıncını ölçmek için tasarlanmıştır ve genellikle cıva veya aneroid (mekanik) tipleri bulunur. Sıvı basıncı ölçümlerinde dolaylı olarak kullanılabilir.
• Bourdon Tüpü: Metal bir tüpün basınç altında şekil değiştirmesi prensibiyle çalışan mekanik bir cihazdır. Endüstriyel uygulamalarda sıvı ve gaz basıncını ölçmek için yaygındır.
• Dijital Basınç Sensörleri: Modern sistemlerde, piezoelektrik veya diğer elektronik sensörler kullanılarak sıvı basıncı hassas bir şekilde ölçülebilir. Bu cihazlar, verileri dijital olarak gösterir ve veri kaydı için uygundur.
• Pitot Tüpü: Akışkanlar dinamiğinde, sıvı akış hızını ve dolayısıyla basıncı ölçmek için kullanılır, özellikle hidrolik sistemlerde yaygındır.

Ölçüm sırasında, sıvının yoğunluğu, sıcaklığı ve derinliği gibi faktörler dikkate alınmalıdır. Pratik uygulamalarda, basınç birimleri olarak Pascal (Pa), bar veya psi (pound per square inch) kullanılır.