Basınç ve Kaldırma Kuvveti
06 Temmuz 2024

Basınç ve Kaldırma Kuvveti


Katı, sıvı ve gaz halindeki maddeler, temas ettikleri birim yüzeylere belirli bir oranda kuvvet uygularlar. Birim yüzeye uygulanan bu dik kuvvete basınç adı verilir. Birim yüzey yerine bütün yüzeye uygulanan bir kuvvet ise basınç kuvveti olarak adlandırılır. Basınç ve kaldırma kuvveti arasında birbirini etkileyen önemli bir ilişki vardır. Yer çekimi kuvvetine zıt yönde uygulanan bu kuvvete kaldırma kuvveti adı verilir. Basınç ve kaldırma kuvvetinin ölçülebilmesi için bazı terimlerin ve bu terimlerin anlamlarının bilinmesi gerekir. Bunlar;

  • Fk: Kaldırma kuvveti
  • Vb: Cismin hacmi
  • Qsıvı: Sıvının öz ağırlığı
  • Dcisim: Cismin öz kütlesi
  • Dsıvı: Sıvının öz kütlesi
  • Dhava: Havanın öz kütlesi
  • G: Yer çekimi ivmesi

Basınç ve Kaldırma Kuvveti Özel Durumlar

  • Belirli bir cismin hacminin sıvı içine tamamı batmak şartıyla uyguladığı kaldırma kuvveti, cismin sıvı içindeki derinliğine bağlı değildir.
  • Sıvı içine daldırılan bir cisim, ağırlığı kadar kaldırma kuvveti uygulandığında hafifler.
  • Eriyebilme özelliğine sahip katı bir cisim sıvının içinde yüzerken cisim erise bile sıvı seviyesinde değişiklik olmaz. Buna verilebilecek en iyi örnek, 3/4'ü su içinde yer alan buz parçasıdır. Buz erise bile kaptaki su düzeyi değişmeyecektir.
  • Dsıvı > Dalkol durumunda, gerçekleşen kaldırma kuvveti suda daha fazladır.
  • Kaldırma kuvveti, cismin sıvıya batan kısmının hacminin yanı sıra batırıldığı sıvının yoğunluğuna da bağlıdır.

Sıvılarda Basınç ve Kaldırma Kuvveti

Sıvı içerisindeki cisimler, ağırlıklarına göre sıvı tarafından yukarı doğru itilirler. Sıvı tarafından uygulanan bu itilme, cisimlere uygulanan kaldırma kuvveti ile ilişkilidir. Kaldırma kuvveti, sıvının ağırlığına eşittir. Sıvıların kaldırma kuvvetine "Arşimet prensibi" de denilir.

Yüzen Cisimler

Belirli bir yükseklikten sıvıya bırakılan cismin hacminin bir kısmı sıvı dışında kalacak şekilde dengede duruyorsa; bu cisme yüzen cisim adı verilir. Cismin su üzerinde yüzebilmesi için öz kütlesi sıvının öz kütlesinden küçük olmalıdır. Dc < Ds, G = Fk ve Vb. Ds = Vc. Dc sonucuna ulaşılır.

Askıda Kalan Cisimler

Hacminin tamamı sıvı içinde olacak biçimde bir yere temas etmeden dengede kalan cisimlere askıda kalan cisimler denir. Cismin askıda kalabilmesi için cismin öz kütlesinin sıvının öz kütlesine eşit olması gerekir. Böyle bir durumda cisim kabın tabanına bırakıldığı halde tabanla temas etmez. Askıda kalan cisim suda dengede durduğu için kaldırma kuvveti cismin ağırlığına eşittir. Dc = Ds, G = Fk sonucuna ulaşılır.

Batan Cisimler

Cismin öz kütlesi sıvının öz kütlesinden büyük olduğunda; cisim sıvıya bırakılır ve cisim, önüne bir engel çıkıncaya kadar suda yoluna devam ederek dibe ulaşır. Bu tür cisimlere batan cisimler adı verilir. Kaldırma kuvveti, cismin batan kısmının hacim merkezine uygulanır. Dc > Ds, G > Fk sonucuna ulaşılır.

Gazlarda Basınç ve Kaldırma Kuvveti

Gazlar da sıvılarda olduğu gibi cisimlere belirli oranda kaldırma kuvveti uygular. Uygulanan bu kaldırma kuvveti havanın ağırlığına eşittir. Havanın kaldırma kuvveti şu şekilde hesaplanır; Fk = Vc. Dhava. G.

Bu Formüle Göre

Gc > Fk ise cisim yere düşer.

Gc = Fk ise cisim havada askıda kalır.

Gc < Fk ise cisim yükselir.

Bunların dışında, havadar bir ortamda dengede olan iki farklı hacimdeki cisimler havasız bir ortama getirildiğinde, hacmi büyük olan cisim daha büyük bir kuvvete ihtiyaç duyduğu için var olan denge bozulur.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Sezen

11 Mayıs 2024 Cumartesi

Öğretmenimiz bana basınç ve kaldırma kuvveti hakkında detaylı araştırma yaparak ödev hazırlamamı istedi. Ancak ben basınç ve kaldırma kuvvetindeki formül ve hesaplamaları bir türlü anlamadım. Acaba basınç ve kaldırma kuvvetine ilişkin faydalı bir ödev nasıl hazırlarım? Hangi kaynaklardan faydalanmam halinde daha güzel bir ödev hazırlarım? Bilgilendirmeniz için teşekkürler.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba, ödevin için yardımcı olabilmek adına öncelikle basınç ve kaldırma kuvveti konularının temel prensiplerini anlaman önemli. Basınç (P) bir yüzeye uygulanan kuvvetin (F) o yüzeyin alanına (A) bölünmesiyle hesaplanır: P = F / A. Kaldırma kuvveti (Arşimet prensibi) ise bir cisim sıvıya batırıldığında, cisim tarafından yer değiştirilen sıvının ağırlığına eşit bir kuvvetin yukarı yönlü olarak uygulandığını belirtir.

Bu konuları daha iyi anlamak için şu adımlardan faydalanabilirsin:
1. Ders Kitapları: Okul ders kitaplarında bu konular genellikle örneklerle anlatılır. Özellikle fen bilimleri ve fizik kitaplarına bakabilirsin.
2. Eğitim Videoları: YouTube gibi platformlarda basınç ve kaldırma kuvveti ile ilgili çok sayıda eğitim videosu bulunuyor. Bu videoları izlemek konuyu daha iyi anlamana yardımcı olabilir.
3. Bilimsel Makaleler ve Kaynaklar: Google Scholar gibi platformlarda basınç ve kaldırma kuvveti ile ilgili bilimsel makaleler bulabilirsin.
4. Öğretmen ve Arkadaşlar: Öğretmeninden ya da konuyu iyi anlayan bir arkadaşından yardım isteyebilirs

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Kulak Basıncı Nasıl Geçer?

Kulak Basıncı Nasıl Geçer?

Beton Basınç Dayanımı

Beton Basınç Dayanımı

Denge Buhar Basıncı

Denge Buhar Basıncı

Termik Alçak Basınç

Termik Alçak Basınç

Editörün Seçtiği

Katılarda Basınç

Katılarda Basınç

Termik Basınç Nedir?

Termik Basınç Nedir?

İlginizi Çekebilir

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Hava Basıncı Birimi Nedir?

Hava Basıncı Birimi Nedir?

Katı Basıncı Nedir?

Katı Basıncı Nedir?

Katılarda Basınç Kuvveti Formülleri

Katılarda Basınç Kuvveti Formülleri

Açık Hava Basıncı Etkileri

Açık Hava Basıncı Etkileri

Kulakta Basınç Hissi Nasıl Geçer?

Kulakta Basınç Hissi Nasıl Geçer?

Güncel

Basınç Merkezleri Nelerdir?

Basınç Merkezleri Nelerdir?

Güncel

Atmosfer Basıncını Etkileyen Faktörler

Atmosfer Basıncını Etkileyen Faktörler

Güncel

Alçak Basınç Çeşitleri Nelerdir?

Alçak Basınç Çeşitleri Nelerdir?

Basınç Konu Anlatımı

Basınç Konu Anlatımı

Basınç Yaraları Nelerdir?

Basınç Yaraları Nelerdir?

10 Sınıf Basınç

10 Sınıf Basınç

Kafada Basınç Hissi Neden Oluşur?

Kafada Basınç Hissi Neden Oluşur?

Yüksek Basınç Alanları

Yüksek Basınç Alanları

Buhar Basıncını Etkileyen Etmenler

Buhar Basıncını Etkileyen Etmenler

Alçak Basınç Özellikleri Nelerdir?

Alçak Basınç Özellikleri Nelerdir?

Ortalama Arter Basıncı Nedir?

Ortalama Arter Basıncı Nedir?

Kan Basıncı Ölçümü Nedir ve Nasıl Yapılır?

Kan Basıncı Ölçümü Nedir ve Nasıl Yapılır?

Sıvı Basıncı Nelere Bağlıdır?

Sıvı Basıncı Nelere Bağlıdır?

Sıvılarda ve Katılarda Basınç Kuvveti

Sıvılarda ve Katılarda Basınç Kuvveti

Gaz Basıncının Ölçülmesi

Gaz Basıncının Ölçülmesi

Basınç ve Kaldırma Kuvveti

Basınç ve Kaldırma Kuvveti

Kısmi Basınç Formülü Nelerdir?

Kısmi Basınç Formülü Nelerdir?

Basıncı Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Basıncı Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Sistolik Basınç Yükselmesi

Sistolik Basınç Yükselmesi

İklim Elemanları Basınç

İklim Elemanları Basınç

Basınç Düşürücü

Basınç Düşürücü

Basınç Sıcaklık İlişkisi

Basınç Sıcaklık İlişkisi

Basınç Kuvveti Nedir?

Basınç Kuvveti Nedir?

7 Sınıf Sıvı Basıncı 7. Sınıf Sıvı Basıncı Konuları

7 Sınıf Sıvı Basıncı 7. Sınıf Sıvı Basıncı Konuları